zondag 29 december 2019

De top

Op 8 mei 1905 werd Ernest geboren als zoon van E.W. Nichols, die muziekdocent was aan de Weber State University in Ogden, vlak bij Salt Lake City. Ernest Loring Nichols, bijgenaamd Red - vanwege zijn rode haar - kreeg al heel vroeg muziekles van zijn vader. Op twaalfjarige leeftijd maakte hij als kornettist deel uit van de brassband van zijn vader en leerde zo heel goed muziek lezen. In 1920 werd hij ingeschreven aan de Culver Military Academy, maar ze stuurden hem na twee jaar weg vanwege het regelmatig overtreden van het rookverbod. Hij besloot alsnog beroepsmuzikant te worden in plaats van beroepsmilitair. Zijn eerste grammofoonplaat nam hij op in 1922 met de Syncopating Five en eind 1924 (hij was net 19 jaar) bestond er geen twijfel meer over zijn capaciteiten. Zijn carrière raakte in een stroomversnelling, hij groeide uit tot de meest gevraagde kornettist in New York. Zijn toonvorming was sterk en glashelder en zijn kwikzilverachtige stijl was zeker geen kopie die van Bix  Beiderbecke, zoals wel is gesuggereerd. Als hij Louis Armstrong in de kleedkamer van de theaters tegenkwam, wisselden ze informatie uit over vingerzettingen op de ventielen van hun instrument en dat leidde tot aparte notenkeuze in de solo's. Red en Armstrong beseften allebei dat ze een nieuwe muziek maakten, niet voor zichzelf, maar voornamelijk om het publiek te vermaken. Daarbij vonden ze de juiste balans tussen de artistieke en de commerciële kant van een nieuwe kunstvorm: de jazzmuziek!
Red bouwde een flink netwerk op met Broadwayproducers, platenbazen en bandleiders. Iedereen wilde hem hebben en dat legde hem geen windeieren. Orkestleiders als Sam Lanin, Ed Kirkeby, Ross Gorman, Don Voorhees, Vincent Lopez en Paul Whiteman boden hem korte, maar zeer lucratieve contracten aan. Ook als bandleider van the Arkansas Travelers, the Red Heads, the Louisiana Rhythm Kings en de Charleston Chasers oogstte hij veel succes.
Hij kreeg de meeste bekendheid met zijn Five Pennies. Topmuzikanten als Miff Mole, Jimmy Dorsey, Arthur Schutt, Eddy Lang en Vic Burton maakten deel uit van de bezetting. Ze speelden jazz, die bekend zou worden als de New York Stijl, hot vanwege het stuwende ritme, de verrassende intervallen en de uitgekiende arrangementen, cool vanwege de beheerste techniek en de intellectuele avantgardistische benadering. Het was een muziekstijl die vandaag de dag nog steeds verbazing wekt door vindingrijkheid en technische virtuositeit. Het werd de basis voor wat later moderne jazz zou worden genoemd.
Tussen 1926 en 1932 maakten de Five Pennies veel plaatopnamen met in 1927 de hit: Ida, sweet as apple cider. De bandbezettingen bleven niet beperkt tot 6 muzikanten, Red maakte handig gebruik  van zijn netwerk door,veelal met dezelfde muzikanten, onder meerdere bandnamen met verschillende platenmaatschappijen opnamen te maken. Door zijn strakke aanpak was hij onder muzikanten niet de meest populaire werkgever, maar wel de meest betrouwbare. Na de economische crisis in 1930 bleef hij populair als sessiemuzikant en organisator.
Red trouwde in New York met de revuedanseres Willa Stutsman en ging het toen wat kalmer aan doen. Het echtpaar kreeg een dochter die op jeugdige leeftijd polio opliep. Red besloot het muziek maken vaarwel te zeggen om bij zijn gezin te kunnen zijn. Ze verhuisden naar Californië. Red werkte van 1942 tot 1944, na een opleiding als lasser, op een scheepswerf in Los Angeles. De dochter herstelde en eind 1944 maakte Red zijn comeback bij het Casa Loma Orchestra om daarna een nieuwe versie van de Five Pennies op te richten. Dit orkest werd in de vijftiger jaren een van de betere Dixieland bands in Amerika. Nichols werd in 1959 onverwacht een nationale beroemdheid, Hollywood ontdekte zijn levensverhaal en maakte daar een film van: The Five Pennies (vier Oscar nominaties) met Danny Kaye in de rol van Red, die zelf de trompetpartijen inspeelde. Zijn oude muziekvriend Louis Armstrong was ook van de partij! Nichols genoot de laatst vijf jaar van zijn leven opnieuw van muziek maken. In 1965 overleed hij in Las Vegas aan een hartaanval, 60 jaar oud.

Over de top gesproken: in november 2019 vond in Engeland weer de International Jazz Party plaats in Whitley Bay. Op dit festival traden bands op die speciaal zijn samengesteld om live jazz te spelen, zoals het vroeger geklonken moet hebben. In 2018 traden Mike Davis en zijn Red Nichols Orchestra op.
Mike is een kornettist uit New York die zich heeft gespecialiseerd in de New York Stijl en hoe!
Luister via YouTube onder andere naar Corn Fed, Hurricane en Buddy's Habits en ontdek dat Red Nichols live zo geklonken moet hebben en.... er ook zo ongeveer moet hebben uitgezien!
Dit jaar haalde Mike weer een geweldig niveau met zijn Goofus Five band en nummers als Poor Papa en Ain't that a Grand and Glorius Feeling.....Dat gevoel is zeker aanwezig als je vandaag de dag deze muziek op video kunt zien en horen als eerbetoon aan een onvergetelijke muzikant: Red Nichols.
Geniet!

Bronnen:

Scott Yanow: Classic Jazz 1895-1933
R.M. Sudhalter; Lost Chords 1915-1945
Grady Johnson: The Five Pennies 1959
Youtube: The International Jazz Party: 2018-2019