zaterdag 14 november 2020

Drie toppers uit Scranton





De nieuwe president van de Verenigde Staten, Joe Biden werd geboren in Scranton, Pennsylvanië, de swingstate, die ervoor zorgde dat Biden aan zijn meer dan 270 kiesmannen kwam. Het heeft er altijd al geswingd! In Scranton begonnen ook Tommy en Jimmy Dorsey een fantastische carrière. Net als bij Biden was de familie Dorsey afkomstig uit Ierland en vestigde ze zich in de mijnstreek van Amerika, omdat daar voor emigranten meteen werk was te vinden. Vader Dorsey, een muzikale man die goed trompet speelde, begon eerst als mijnarbeider, maar werd uiteindelijk muziekleraar en dirigent van een plaatselijke harmonie. Hij gaf al vroeg trompetles aan zijn twee talentvolle zoons. Jimmy, geboren in 1905, makkelijk en vriendelijk van karakter, was zo goed dat hij op twaalfjarige leeftijd als trompetsolist met de harmonie van pa optrad in de plaatselijke muziektent en foutloos de trompetsolo uit Carnival de Venice speelde. Naast trompet begon hij ook op altsax en klarinet en Tommy, geboren in 1907, minstens zo talentvol, maar agressiever van aard, bekwaamde zich naast trompet ook op trombone.Vader Dorsey was een strenge leraar. Het verhaal gaat dat hij na schooltijd de schoenen van de jongens verstopte om ze daarmee te dwingen om trompet te spelen en niet naar buiten te gaan. Het was een harde leerschool, maar daar moet bij worden gezegd dat de broers het plezierig vonden om muziek te maken. Op vijftien- en zeventienjarige leeftijd, werden ze leden van de Scranton Sirens. Die verbintenis was belangrijk, het betekende uitbreiding van hun werkterrein onder andere naar New York. Hun carrière ontwikkelde zich zo'n beetje als die van huidige profvoetballers.Begin 1924 werden ze benaderd door het orkest van Jean Goldkette uit Detroit. Goldkette wilde alleen getalenteerde profmuzikanten in zijn band. Verschillende leden van de Scranton Sirens werden daarom weggekocht, waaronder de beide broers. Al gauw kreeg Jimmy een nog beter bod van de California Ramblers, een top orkest met onder andere Red Nichols en Adrian Rollini in de bezetting. Tommy volgde zijn broer in maart. Met de Ramblers namen ze hun eerste platen op, waarop Tommy nauwelijks te onderscheiden is van zijn idool, trombonist Miff Mole. Ook deze verbintenis was echter van korte duur. Jimmy keerde terug naar Goldkette, terwijl Tommy  terug ging naar Scranton Sirens. In mei 1927 kregen ze allebei een een niet te weigeren aanbod van The King of Jazz, Paul Whiteman. Tommy bleef tot eind november bij de Whiteman band, Jimmy tot februari 1928. Er werden prachtige plaatopnamen gemaakt, waaronder Jimmy met een opname van het nummer San met daarin een chorus voor de drie trompettisten: Bix Beiderbecke, Charley Margulis en Jimmy Dorsey in de rol van.trompettist Fantastisch!
De broers hadden de top van de Amerikaanse muziekbusiness bereikt. Ze bleven in elkaars buurt en speelden vaker met dan zonder elkaar. Na een aantal jaren freelancewerk richtten ze in 1934 hun eigen bigband op: The Dorsey Brothers Orchestra met een wat afwijkende koperbezetting van drie trombones (Tommy, Glenn Miller en Don Matteson) en trompettist George Thow. Glenn Miller schreef de arrangementen en Kay Weber was de vaste vocaliste. Technisch zag het er prima uit, maar er was wel een probleem: twee kapiteins met verschillend karakter op hetzelfde Dorseyschip. Ze hielden van dezelfde muziek, maar maakten in de uitvoering problemen over van alles en nog wat. In mei 1935 barstte de bom. Tijdens een optreden zou het nummer I'll  Never say, Never Again, Again
gespeeld worden met daarin een drie trompetten chorus. Tommy gaf het tempo aan, maar Jimmy onderbrak het aftellen door te roepen dat het veel te snel was. Tommy reageerde onmiddellijk en liep rechtstreeks het podium af. Jimmy speelde alleen door, hopende dat zijn broer terug zou komen. Dat gebeurde niet en daarmee was de breuk een feit. Vanaf september heette de band Jimmy Dorsey and his Orchestra. Het werd de begeleidingsband van Bing Crosby en bleef een jazzy repertoire spelen. Tommy vormde een nieuwe bigband en ontwikkelde zich als 'The Sentimental  Gentleman of Swing'. Vocalisten speelden in beide orkesten een belangrijke rol. Bing Crosby en Kay Weber bij Jimmy's band en Conny Boswell en een vierentwintigjarige jongeman genaamd Frank Sinatra bij Tommy's band. Later zou Frank verklaren dat hij van Tommy's manier van trombone spelen had geleerd hoe hij als vocalist moest ademhalen en timen. 
Tot 1945 gingen de broers allebei met veel succes hun eigen weg. In dat jaar werden beide orkesten in NewYork samengevoegd voor de opname van een Victory Disc ter viering van het einde van de Tweede Wereldoorlog. In 1947 werden de tegenstellingen opnieuw terzijde geschoven voor een gezamenlijk optreden in de MGM filThe Fabulous  Dorseys, waarin de muziek en de strubbelingen van de broers op het witte doek werden vastgelegd. Ondanks dat bleef Jimmy zijn eigen orkest leiden tot 1950. In dat jaar bood Tommy zijn broer een stoel aan in zijn orkest. Jimmy accepteerde het aanbod en vanaf dat moment was er weer een Dorsey Brothers Orchestra onder leiding van Tommy met Jimmy als co-leader en stersolist. In 1953 trad het orkest op in de Jacky Gleason televisieshow. Dat werd zo'n groot succes dat ze van 1954 tot 1956 als gastheren met de band wekelijks te zien waren in de CBS Stage Show, waarin Elvis Presley zijn televisiedebuut maakte.

Op een maandagmorgen in 1956 werd Jimmy opgebeld door de manager van het orkest. 
"Jimmy, heb je het nieuws over Tommy al gehoord?"
"Nee, was is er dan?" 
"Hij is dood." 
Tommy was de avond ervoor, na een copieus diner, naar bed gegaan en onverwacht op eenenvijftigjarige leeftijd in zijn slaap overleden. Jimmy nam de leiding van het orkest over. Bij hem werd in dezelfde tijd kanker geconstateerd, waaraan hij op 12 juni, 6 maanden na de dood van zijn broer, overleed. Jimmy werd drieënvijftig. Daarmee kwam een eind aan de carrières van Jimmy en Tommy Dorsey, die tot op de dag van vandaag worden beschouwd als twee van de meest invloedrijke muzikanten uit de Amerikaanse amusementsmuziek. Het begon allemaal in Scranton, Pennsylvanië.
 
 Cd's :
Masters of Jazz, Bix Beiderbecke and his Rhythm Jugglers
Timeless Historical, The Califoria Ramblers
Jazz Oracle; The Dorsey Brothers, Volume 1 t/m 4 
- Tommy Dorsey and his Orchestra 1928-1935, Classical Records
Bronnen:
-Tommy and Jimmy, The Dorsey Years Herb Sanford
-Wikipedia Jimmy Dorsey, Tommy Dorsey Encyclopaedia Britannica

 


                                                                      I